دلیل خستگی و بی حالی
خستگی و بی حالی حالتی است که در آن فرد برای انجام کارها انرژی ندارد. کنترلِ خستگی کار سختی است، چون نشانه یا وضعیت بسیار مبهمی است. خستگی انواعی دارد، مثلا: خستگی فیزیکی، خستگی احساسی، خستگی به عنوان نشانه‌ی یک بیماری و خستگی به عنوان خود بیماری. بسیاری از ما در طول سال ممکن است دچار خستگی و بی حالی شویم اما دلیل خستگی و بی حالی خود را ندانیم و به دنبال راه چاره آن باشیم. خستگی روزانه بر عملکرد فرد تاثیر منفی می گذارد و باعث می شود در محل کار عملکرد خوبی نداشته باشد. دلیل خستگی و بی حالی ممکن است به دلیل خواب ناکافی و نامناسب یا نشانه بیماری جسمی و روحی باشد. خستگی ممکن است بر روابط فرد هم تاثیر بگذارد و کسانی که حس این افراد را درک نکنند ممکن است آنها را تنبل فرض کنند.
خستگی و بی حالی ممکن است به علت خواب ناکافی، کار زیاد، کسالت، نگرانی و استرس باشد. احساس خستگی و بی حال بر سلامتی جسمی و روانی افراد تاثیر گذاشته و انجام کارهای روزانه را برای آنها سخت می کند. ممکن است خستگی به دلیل کار زیاد یا کمبود خواب باشد و با استراحت بتوان آن را رفع کرد اما دلیل خستگی و بی حالی ممکن است فراتر از این باشد و مربوط به مشکلات پزشکی باشد که فرد از آن بی خبراست. مشکلات تیروئید، کم خونی، مشکلات قلبی، دیابت و مشکلات کلیوی و کبدی از بیماری هایی هستند که موجب خستگی می شوند. این احتمال هم وجود دارد که خستگی، از علائم افسردگی یا قند خون پایین باشد.
شکلات میزان سروتونین و اندروفین خون را زیاد می کند و این دو هورمون باعث شادمانی می شود. سعی کنید گاهی شکلات بخورید، تا این احساس در شما تقویت شود.
درمان بی‌حالی
افاردی که دچار بی حالی و خستگی می شوند به دنبال راه حلی هستند تا بتوانند از این حالت رها شوند . در ادامه مقاله راه هایی برای درمان بی حالی بیان شده است.
بالا بردن فعالیت فیزیکی و جنب و جوش
یکی از راه حل های درمان بی حالی ، بالا بردن فعالیت فیزیکی و جنب و جوش می باشد. متاسفانه فرد تا احساس بی حالی می کند سعی می کند که چرتی بزند و استراحت کند، در صورتی که وقتی فرد تمام روز را به خاطر بیماری در رختخواب دراز میکشد، احساس خستگی و بی‌حالی او بیشتر میشود. در این شرایط ممکن است فرد احساس سردرد و سرگیجه خفیفی داشته باشد و به جای اینکه انرژی بگیرد و سرحال شود، انگار همه‌ی انرژی بدنش تحلیل رفته است.
اگر احساس خستگی میکنید و رَمق کار کردن ندارید، شاید با قرار گرفتن در معرض هوای تازه به راحتی بتوانید به جسم و ذهنتان طراوت بدهید. بهتر است به جای استراحت مطلق، به خودتان پاداش بدهید، یعنی هراز گاهی از جایتان بلند شوید و هوای تازه‌ای بخورید تا تأثیر طراوت‌بخش آن را در خودتان احساس کنید. این کار به سبب آزاد شدن اندورفین باعث می شود خلق و خوی فرد بهتر شود. فراموش نکنید که غم و افسردگی، عوامل زمینه‌ساز خستگی هستند.
برای بالا بردن انرژی، به ویژه در درازمدت، ورزشِ «منظم» اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر فکر میکنید حوصله‌ی ورزش کردنِ زیاد را ندارید، پس در آغاز کار، بیش از حد ورزش نکنید.
نوشیدن آب سیب‌زمینی
یکی دیگر از راه های درمان بی حالی و خستگی ، نوشیدن سیب زمینی می باشد.شاید خوردن یک لیوان آب سیب زمینی برای فرد سخت باشد اما آب سیب‌زمینی یک درمان خانگی عالی برای درمان بی حالی و کسالت است. گذاشتن چند قطعه از تکه های سیب‌زمینی در یک لیوان آب، آن را به یک معجون غنی از پتاسیم تبدیل میکند که نتیجه ی آن کاهش احساس بی حالی است، چون این نوشیدنی یک ماده‌ی معدنی را وارد بدن میکند که بسیاری از افراد، مقدار کافی از آن را دریافت نمی‌کنند.
بدن، پتاسیم را نیز مانند منیزیم تولید نمی‌کند و ما باید آن را از منابع خارجی و راه های دیگری دریافت کنیم. با به دست آوردن مقدار کافی پتاسیم، می‌توان احساس ضعف بی حالی خود را رفع کنیم. پتاسیم به تنهایی به فرد انرژی نمی‌دهد، اما همراه با منیزیم ،الکترولیتی را ایجاد میکند که برای عملکرد درست سلول‌ها و آزادسازی انرژی و هدایت الکتریسیته، حیاتی است. بدون پتاسیم، عضلات ما به درستی حرکت نخواهند کرد و تکانه‌های عصبی ما به درستی فعال نمی‌شوند.
برای استفاده از آن سیب‌زمینی را قطعه قطعه کنید (نیازی به کندن پوست آن نیست) و آن را داخل لیوان آب بریزید و یک شب تا صبح در یخچال بگذارید و صبح قبل از خوردن هر چیز دیگری، آن را بنوشید.
خوردن میوه های قرمز رنگ
یکی دیگر از راه های درمان بی حالی و کسالت ، خوردن میوه های قرمز رنگ می باشد. میوه هایی بارنگ قرمز در بین میوه ها از خواص ویژه ای برخوردارند که از جمله سلامت قلب و افزایش توانایی مغز برخی از این خاصیت های بی نظیر است . یکی از این میوه های قرمز رنگ آلو است که می توان آن را معدنی از خواص و ویژگی دانست . آلو دارای طبع خنک و مقدار زیادی قند و هیدرات کربن دارد و خواص زیادی دارد و سرشار از ویتامین های (آ، بی ، سی) و آهن و کاروتن است و همچنین، مقوی برای ورزشکاران و دارای فسفر، کلسیم، پتاسیم و پروتئین است.
رفع خستگی با شکلات
شکلات میزان سروتونین و اندروفین خون را زیاد می کند و این دو هورمون باعث شادمانی می شود. سعی کنید گاهی شکلات بخورید، تا این احساس در شما تقویت شود. زنان به خوردن شکلات علاقه مند هستند، زیرا تحقیقات نشان داده که شکلات باعث می شود حالات و روحیات افراد تغییر کند.
تقویت گلبول‌های قرمز
یکی دیگر از راه های درمان بی حالی و خستگی، تقویت گلبول های قرمز در بدن می باشد. آهن عنصر ضروری و مورد نیاز بدن است و بدون آن، بدن نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی، گلبول‌های قرمز تولید کند. گلبول‌های قرمز حاوی هموگلوبین هستند. هموگلوبین در ساختارِ خود عنصر آهن قرار دارد و نقش آن انتقال اکسیژن به سرتاسر بدن است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند مصرف اکسیژن با ورود آن به ریه‌ها، پایان می‌یابد، اما اکسیژن باید کل بدن را طی کند و به تمام سلول‌ها و اندام‌های بدن برسد تا به آنها توانایی کار کردن بدهد. همانطور که میتوانید تصور کنید، کمبود اکسیژن باعث می شود عملکرد بدن کم شود و در نهایت، خستگی را به همراه دارد. به این وضعیت، کم‌خونیِ ناشی از فقر آهن می‌گویند. برای مقابله با آن، با برگ‌های گزنه (ترجیحا برگ‌های تازه، اما برگ‌های خشک هم مؤثر هستند) چای درست کنید. گزنه سرشار از آهن و ویتامین (سی) است.
خواب کافی و با کیفیت
از دیگر راه های درمان بی حالی و خستگی داشتن خواب کافی و با کیفیت است. در طب سنتی کیفیت خواب وبیداری افراد متناسب با سن، موقعیت، مزاج و جنس افراد تعریف می شود؛ برای مثال جوانی که می خواهد روز بانشاطی را سپری کند باید حداقل شش ساعت خواب شبانه مفید داشته باشد. دقت داشته باشید که با کیفیت ترین خواب مربوط به ساعات 9 شب الی 1 نیمه شب است، به طوری که جالب است بدانید هر یک ساعت خواب در این ساعات معادل دو ساعت خواب بعد از نیمه شب است.
نوشیدن مقدار زیادی مایعات:
کم آبی بدن باعث ضعف و خستگی جسمانی خواهد شد. برای اینکه انرژی خود را بازگردانید، باید مقدار زیادی آب بنوشید . اکثر متخصصان نوشیدن بیش از دو لیتر آب در طول روز را توصیه می کنند که می توانید مقدار زیادی از این میزان را در هنگام ورزش بنوشید . اگر یک ماده شیرین را ترجیح می دهید می توانید آب میوه غنی از ویتامین A، C و B1 مثل گوجه فرنگی و عصاره هویج را مصرف کنید. بهترین نشانه تایید این که آیا به اندازه کافی مایعات مصرف کردید یا خیر، این است که رنگ ادرار خود را چک کنید که اگر تیره و پررنگ است ، باید آب بیشتری بنوشید.
بلغور جو دوسر
جو دوسر حاوی فیبر محلول است که در واقع جلوی بالا رفتن آنی و یکباره قند خون را می گیرد و از سقوط یکباره آن هم جلوگیری می کند. این خاصیت از آنجا نشات می گیرد که بعد از حل شدن در دستگاه گوارش به شکل فیلتر عمل کرده و جذب چربی و قند را کند می کند. بلغور جو دوسر سرشار از فیبر و بعضی پروتئین ها است که هر دوی این ها در احساس سیری کمک می کنند. همچنین حاوی کربوهیدرات با کیفیت است که در بدن به عنوان گلیکوژن ذخیره می شود و سوخت مغز و ماهیچه ها را تامین کرده و در طول روز به ثبات قند خون کمک می کند.
شیر
شیر آب بدن را تامین می کند و زمانی که عرق می ریزیم تعادل الکترولیت بدن را تامین می کند. کازئین ( یک پروتئین موجود در شیر ) زمان خواب به شل شدن عضلات کمک کرده و کمک می کند با آرامش به خواب رویم.
مصرف جینسِنگ
احتمالا معروف‌ترین گیاه علفی چینی، جینسِنگ است .این گیاه سرشار از گونه‌های همیشه‌سبز و حاوی ترکیبات طبیعی است. این گیاه در آمریکای شمالی، همین‌طور آسیای شرقی پیدا شده است. جینسنگ اغلب به عنوان یک گیاه «آداپتوژن» در نظر گرفته میشود، به این معنا که به سازگاری بدن با استرس کمک میکند، خواه این استرس ناشی از قرار گرفتن در معرض سرما یا گرمای شدید باشد، خواه به خاطر گرسنگی یا خستگی. تصور میشود این گیاه با بهبود بخشیدن عملکرد سیستم آدرنال، به رویارویی بدن با استرس کمک میکند. وقتی صحبت از واکنش هورمونی به استرس میشود، سیستم آدرنال، مرکز فرماندهی بدن است. کورتیزول، هورمون «استرس» میتواند بر کیفیت خواب ما اثر بگذارد و تعیین‌کننده‌ی به خواب رفتنِ دوباره‌ی ما در شب باشد، زیرا با ترشح هورمون کورتیزول، ملاتونین سرکوب میشود.
ما برای داشتنِ چرخه‌ی منظم خواب و بیداری به ملاتونین نیاز داریم. اگر سطح کورتیزول بالا باشد، حتی پس از استراحت کامل، احساس خستگی مزمن می‌کنیم. صبح‌ها، سطح کورتیزول بدن ما در نقطه‌ی اوج خود قرار دارد و سپس به تدریج در طول روز، کم میشود، اما اگر سطح آن بالا باقی بماند، این ریتم روزانه، همین‌طور خواب باارزشی که برای سرحال شدن به آن نیاز داریم، مختل میشوند. دریافت مقدار کمی جینسنگ ممکن است به تنظیم کورتیزول و عملکرد درست بدن، کمک کند.
اگر احساس میکنید در اواسط روز بی‌حال هستید، یک لیوان دیگر آب لیموترش درمان بی حالی و کسالت شماست. عناصر شیمیایی و مولکولی آب لیموترش که با خستگی مبارزه می‌کنند، بسیار زیاد می باشد و می‌توان گفت که در میان تمام مرکبات، انرژی‌بخش بودن و خواص درمانی این نوشیدنی اثبات شده است.
ورزش کردن
یکی از توصیه های مهم برای رفع بی حالی و خستگی ، ورزش کردن می باشد. فعالیت حرکتی منظم مثلاً سه روز در هفته، هر بار 20 دقیقه پیاده روی باعث افزایش کیفیت زندگی و پیش گیری از ابتلا به انواع بیماری ها می شود.
رفع کسالت و بی حالی با ازدواج به موقع
ازدواج به موقع و داشتن روابط زناشویی سالم و متعادل باعث افزایش نشاط و شادابی می شود و بالا رفتن سن ازدواج و افراط وتفریط در رابطه جنسی موجب کسالت و افسردگی می شود.
مصرف بیشتر مرکبات
تقریبا تمام انواع مرکبات دوست‌داشتنی هستند. از آب لیمو شیرین گرفته تا آب پرتقال و تمام آب‌میوه‌های دیگر که همیشه به عنوان درمان‌های خانگی مورد استفاده‌ی ما بوده‌اند. برای درمان بی حالی و کسالت توصیه می شود روز خود را با یک لیوان آب لیموترش آغاز کنید.
عطر لیموی ترش تازه درون لیوان آب به تنهایی میتواند فرد را سرحال کند. خواص لیموترش بی‌شمار است. آب لیموترش بسیاری از بیماری‌ها را از بین می برد ، مثلا از یبوست پیشگیری میکند، اما خاصیت دیگرش این است که به یک بدن خسته، جان تازه‌ای می‌دهد.
اگر احساس میکنید در اواسط روز بی‌حال هستید، یک لیوان دیگر آب لیموترش درمان بی حالی و کسالت شماست. عناصر شیمیایی و مولکولی آب لیموترش که با خستگی مبارزه می‌کنند، بسیار زیاد می باشد و می‌توان گفت که در میان تمام مرکبات، انرژی‌بخش بودن و خواص درمانی این نوشیدنی اثبات شده است.
برای استفاده از آن آب نصف یک لیموترش تازه را بگیرید و به یک لیوان آب اضافه کنید. اگر زمستان است، از آب گرم و اگر تابستان است، از آب سرد و یخ استفاده کنید. دو بار در روز این نوشیدنی را بنوشید و یک لیوانِ آن را به اواسط روز که احساس خستگی میکنید، اختصاص بدهید.
استحمام مناسب
یکی دیگر از راه های درمان بی حالی و کسالت ،استحمام مناسب می باشد. حمام کنید ، بعد از شنا کردن در دریا احساس جوانی می کنید. برای این که احساس طراوت را در روزها و شب های پاییزی پیدا کنید کافی است یک فنجان نمک داخل وان حمام بریزید و آن را با آب گرم پر کنید. با شمع های معطری که در کنار وان می گذارید، آرامش خاصی پیدا خواهید کرد.
درست کردنِ نوشیدنی انرژی‌زای خانگی
یکی دیگر از راه های درمان بی حالی نوشیدن انرژی زا های خانگی می باشد.بهتر است به نوشیدنیهای انرژی‌زای بیرون عادت نکنید. در حقیقت، این نوشیدنیهای غیرطبیعی بر مشکلات فیزیکی ما اضافه می کنند . پس بهتر است خودتان نوشیدنیهای انرژی‌زا درست کنید که هم طعم طبیعی‌تری دارند و هم در بهبود سلامتی‌تان اثر واقعی دارند و شما را به همان انرژی طولانی‌مدتی که به دنبالش هستید، می‌رسانند.
مصرف شیرین بیان
یکی از ترکیبات اصلی شیرین بیان، یعنی گلیسیریزین میتواند در بهبود خستگی مفید باشد، به ویژه اگر خستگی توأم با عملکرد ضعیف آدرنال باشد. ریشه‌ی شیرین بیان نیز مانند جینسنگ، میتواند به بهبود تنظیم سطح کورتیزول کمک کند. اگر بدن شما به اندازه‌ی کافی کورتیزول تولید نکند، ممکن است در تلاش برای جبران این کمبود، بیش از حد کورتیزول تولید کند و این وضعیت باعث میشود در طول روز، احساس خستگی کنید، اما در طول شب، قادر به خوابیدن نباشید و آن خستگی را همچنان احساس کنید. میزان تولید کورتیزول باید متعادل باشد. اگر بیش از حد باشد، قادر به خوابیدن نخواهید بود و اگر کمتر از حد باشد، استراحت شما مختل خواهد شد.
بالا بردن فعالیت فیزیکی و جنب و جوش
متأسفانه نسخه‌‌ای که همه‌ی ما برای درمان بی حالی و کسالت می‌پیچیم، این است که فورا چرتی بزنیم تا سرحال شویم.
اما آیا تا به حال دقت کرده‌اید که وقتی تمام روز به خاطر بیماری در رختخواب دراز می‌کشید، احساس خستگی و بی‌حالی شما بیشتر میشود؟ سرتان گیج می‌رود و سردرد خفیفی را احساس میکنید و به جای اینکه انرژی بگیرید و سرحال شوید، انگار همه‌ی انرژی بدنتان تحلیل رفته است. دلیلش این است که تأثیرِ استراحت یا خوابیدن بیش از حد، درست برعکس چیزی است که ما انتظار داریم، در حالی‌که این حرکت و جنب و جوش است که انرژی ما را تقویت میکند.
اگر احساس خستگی میکنید و رَمق کار کردن ندارید، شاید با قرار گرفتن در معرض هوای تازه به راحتی بتوانید به جسم و ذهنتان طراوت بدهید. بهتر است به جای استراحت مطلق، به خودتان پاداش بدهید، یعنی هر از گاهی از جایتان بلند شوید و هوای تازه‌ای بخورید تا تأثیر طراوت‌بخش آن را در خودتان احساس کنید.
این کار به سبب آزاد شدن اندورفین باعث بهتر شدن خلق و خوی شما میشود. فراموش نکنید که غم و افسردگی، عوامل زمینه‌سازِ خستگی هستند.
آشتی با یوگا
تصور مردم عادی از یوگا، مانند بسیاری از چیزهایی که مُد روز میشوند، قدری تحریف شده است. اگر به سراغ یوگا نمی‌روید، چون فکر میکنید مُدی است که یک عده جوان را قبل از جمع شدن در کافه، جذب خود میکند، زودتر این فکر را از سرتان بیرون کنید.
بدون شک، جوانان امروز به یوگا اهمیت زیادی می‌دهند، اما سابقه‌ی این ورزش تقریبا به قرن پنجم و ششم پیش از میلاد بازمی‌گردد، خیلی پیشتر از رواج شلوارهای کشی در جامعه‌ی غربی. یوگا نه فقط یک نوع ورزش فیزیکی است، بلکه یک ورزش روحی هم به حساب می‌آید.
این ورزش به آرامش ذهن، تمرکز روی تنفس و آرام کردن آشفتگی‌های درونی کمک میکند. بخش فیزیکی یوگا، مانند بسیاری از انواع ورزش‌ها، در واقع تقویت‌کننده‌ی انرژی شماست. ترکیب ورزش فیزیکی و روحی به شما حس تولد دوباره می‌دهد.
این ورزش در واقع به عنوان گونه‌ای داروی جایگزین برای مبارزه با خستگی مزمن شناخته شده است. حتی نیاز نیست برای انجام این ورزش به کلاسی ملحق شوید (اگرچه داشتن مربی بد نیست) و میتوانید آن را در خانه هم انجام بدهید و از فواید یوگا برای سلامتی بهره‌مند شوید.
اسفناج مخصوص
شاید این مثال کلیشه به نظر برسد، اما ملوان زبل حتما معجزه‌ای از اسفناج دیده بود که آن را برای تقویت انرژی و قدرتش می‌خورد. اسفناج که سرشار از آهن است میتواند به بالا بردن شمار سلول‌های قرمز کمک کند، بنابراین انرژی شما را بیشتر میکند و سلاحی برای مبارزه با کم‌خونی است. اسفناج از منیزیم هم غنی است و ۱ فنجان آن حاوی ۳۹ درصد از میزان مصرف توصیه‌شده‌ی روزانه است. تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که اسفناج حتی میتواند عملکرد ماهیچه‌ها را در طول ورزش، بهبود ببخشد.
مصرف بیشازحد کافئین
خستگی و بی حالی روزانه را درمان کنبیشتر افراد برای بیدارماندن کافئین مصرف می‌کنند. در حالت اعتدال، کافئین هشیاری و انرژی شما را بیشتر میکند. با‌این‌حال، کافئینِ زیاد موجب لرزش، افزایش ضربان قلب یا تپش قلب، فشار خون بالا، اضطراب و بی‌خوابی میشود. علاوه‌براین بعد از اینکه اثر کافئین از بین رفت، فرد مصرف‌کننده به هم می‌ریزد و احساس خستگی میکند.
اگر مقدار زیادی چای، قهوه و نوشیدنی کافئین‌دار می‌نوشید یا داروهای کافئین‌دار مصرف میکنید، لازم است به‌تدریج خودتان را از این نوشیدنی‌ها، مکمل‌ها و داروها خلاص کنید. اگر کافئین را یکباره کنار بگذارید، ممکن است علائم ترک را تجربه کنید؛ پس ترک‌کردن را به‌آرامی انجام دهید و ابتدا روزانه میزان زیادی آب و مقدار کمتری نوشیدنیهای کافئین‌دار بنوشید.
تیروئید کم‌کار (هیپوتیروئیدی)
علائم: خستگی بیشازحد، تنبلی، احساس مریض‌احوالی، افسردگی، تحمل‌نکردن سرما و افزایش وزن.
ممکن است مشکل، کم کاری تیروئید باشد که با نام هیپوتیروئیدی شناخته میشود. تیروئید غده کوچک پروانه‌ای‌شکلی است که در پایه گردن قرار دارد. این غده میزان سوخت و ساز یا همان مصرف انرژی بدن را تعیین میکند.
براساس آمار بنیاد تیروئید آمریکا، حدود ۱۷درصد زنان تا ۶۰سالگی دچار اختلال تیروئید خواهند شد؛ ولی بیشتر افراد این موضوع را نمی‌دانند. شایع‌ترین علت آن نوعی بیماری خودایمنی است که تیروئیدیت هاشیموتو (Hashimoto’s thyroiditis) نامیده میشود. هاشیموتو تولید مقدار کافی هورمون تیروئید برای فعالیت بدن را متوقف میکند. نتیجه آن، هیپوتیروئیدی یا کاهش سوخت‌وساز است.
آزمایش‌های خون که با تی۳ (T۳) و تی۴ (T۴) شناخته میشوند، هورمون‌های تیروئید را مشخص می‌کنند. خبر خوب این است که معمولا این بیماری به هورمون‌های تیروئیدی جایگزین جواب می‌دهد. اگر هورمون‌های تیروئید بدنتان کم باشند، هورمون‌های سنتزی (داروها) موجب بهترشدن حالتان میشود و به‌سرعت احساس بهتری خواهید داشت.
زنجبیل:
ریشه زنجبیل حاوی ترکیبات ضد درد و ضد التهابی است که به افزایش انرژی کمک می کند. زنجبیل هم چنین غنی از آنتی اکسیدان هایی است که اثرات رادیکال های آزاد را مسدود می کنند و سموم را از بدن دفع خواهند کرد . اگر احساس خستگی می کنید ، می توانید زنجبیل را به شکل چای یا کپسول مصرف کنید. برای داشتن بهترین نتیجه ، مقادیر مساوی از زنجبیل و آب لیمو را باهم مخلوط کنید و سپس کمی نمک اضافه کنید و این معجون را هر روز برای غلبه بر ضعف مصرف کنید.
